Oznaczenia dróg

Jeśli wybierasz się na wycieczkę przez Szwajcarię, powinieneś poznać ważne zasady o lokalnej sieci dróg. System różni się nie tylko numeracją znaną w Twoim kraju. Istnieją również różnice w oznaczeniach, ograniczeniach prędkości i ogólnej infrastrukturze ruchu drogowego. Zebraliśmy wszystkie najważniejsze informacje na ten temat i stworzyliśmy przegląd zawierający wszystkie szczegóły o szwajcarskich drogach.

Sieć dróg w Szwajcarii ze szczegółową mapą

Na początek należy wspomnieć, że Szwajcaria jest podzielona na całkowitą liczbę 26 kantonów. Kantony są z grubsza porównywalne z krajami związkowymi. Biorąc pod uwagę ten podział, łatwiej jest zrozumieć sieć dróg w tym kraju. Do lat pięćdziesiątych, to właśnie kantony były odpowiedzialne za zarządzanie drogami. Dopiero kilka lat później po raz pierwszy w to zadanie zaangażował się także rząd federalny.

Infrastruktura drogowa

Co jest wyraźnie widoczne na poniższej mapie, jest również potwierdzone przez oficjalne statystyki: sieć dróg w Szwajcarii jest bardzo dobrze rozwinięta w prawie wszystkich regionach w kraju i wypada korzystnie na tle innych państw. Szczególnie gęstą siecią charakteryzują się głównie okolice Zurychu, Solothurn, Bern, Bazylei czy St. Gallen.

Na mapie można również zobaczyć, że indywidualne sieci dróg są podzielone. Omówimy to dokładniej w dalszej części artykułu. Niektóre z ważnych i nowych dróg również można zobaczyć w przeglądzie, a zostaną opisane bardziej szczegółowo nieco później.

Wyjaśnienie szwajcarskiej sieci drogowej

Wspomnieliśmy wcześniej, że za krajową sieć dróg w Szwajcarii odpowiada kilka podmiotów. Duża część odpowiedzialności nadal spoczywa na gminach i kantonach. Jednak, od 1998 roku, Federalny Urząd Dróg (Astra) jest również uważany za ważny organ odpowiedzialny za utrzymanie i rozbudowę krajowej sieci dróg.

Jeśli chcesz zrozumieć system panujący w Szwajcarii, musisz zdać sobie sprawę z następującej różnicy. Jeśli chodzi o infrastrukturę transportu kraju, można wyróżnić różne rodzaje dróg. To oznacza, że autostrady i drogi ekspresowe są częścią krajowej sieci dróg, ale istnieją również odcinki dróg kantonalnych. Kantonalne drogi to w większości krótsze trasy dojazdowe do autostrad. Omówimy różnice jeden po drugim w dalszej części tego artykułu.

Ile dróg jest w Szwajcarii?

Ile łącznie dróg jest w Szwajcarii, trudno określić ze względu na różną numerację i podział na drogi krajowe i kantonalne. Ponadto, niektóre odcinki dróg są nadal w budowie lub nie są jeszcze w pełni przeznaczone do użytku.

Pewne jest jednak to, że według ankiety przeprowadzonej w 2020 roku, w kraju jest łącznie 26 odcinków dróg, które są oficjalnie uznawane za drogi krajowe.

Sieć dróg w Szwajcarii – długość i infrastruktura

Jeśli chodzi o długość dróg w Szwajcarii, Federalny Urząd Dróg (Astra) opublikował następujące dane za 2022 rok: sieć dróg obejmowała w ostatnim czasie długość wynoszącą 84,600 kilometrów. To oznacza, że cała sieć pokrywa jedną trzecią powierzchni osadniczej kraju. Autostrady zajmują około 1,500 kilometrów, a drogi kantonalne około 17,200 kilometrów. W porównaniu z siecią dróg, Szwajcarska sieć kolejowa pokrywa „tylko” około 5,300 kilometrów.

Imponujący jest również fakt, że tylko w ciągu ostatniego roku sieć dróg wzrosła aż o 500 kilometrów. Jest to postęp, który ilustruje, dlaczego wiele szwajcarskich tras wypada świetnie na tle międzynarodowym.

Sieć dróg w Szwajcarii – kategorie

Każda droga, która ma duże znaczenie dla całego kraju jest uważana za część krajowej sieci dróg w Szwajcarii. Najważniejszą kategorią jest autostrada, która jest szczególnie istotna dla kierowców korzystających ze Szwajcarii jako kraju tranzytowego. Drogi krajowe są podzielone na trzy różne klasy. Ponadto, istnieją również drogi kantonalne i gminne.

Drogi krajowe

W skład dróg krajowych Szwajcarii wchodzą autostrady, drogi ekspresowe i drogi główne. Dla lepszego zrozumienia, trasom głównym pierwotnie nadano literę N. Dzisiaj to oznaczenie jest wyłącznie używane przez władze i nie wskazuje do jakiej kategorii należy dana trasa. W tym celu, dla numeracji autostrad i dróg ekspresowych jest używana litera A. Dodatkowo, są one podzielone na klasy.

Cechą charakterystyczną dróg pierwszej klasy jest to, że odcinki mają wydzielone pasy ruchu w obu kierunkach. Mają one do siedmiu pasów ruchu (4+3) i w większości przypadków posiadają również pasy postojowe. W związku z tym, do tej kategorii należą autostrady.

Najdłuższą autostradą w Szwajcarii jest A1, która biegnie z Genewy przez St. Gallen i kończy się w St. Margrethen. Stanowi zatem połączenie we francuskiej części Szwajcarii i prowadzi do granicy z Austrią (kierunek wschód-zachód).

Autostrada A3 odgrywa ważną role, zwłaszcza dla kierowców z Francji. Jest uważana za kontynuację autostrady A35 i przechodzi przez Zurych na południowym zachodzie.

Drogi krajowe drugiej klasy również są uważane za trasy szybkiego ruchu. Pasy postojowe są pożądane, ale nie występują na każdej z tras. Ponadto, poszczególne pasy ruchu nie są w każdym przypadku oddzielone dwoma kierunkami. Drogi ekspresowe w Szwajcarii są klasyfikowane jako drogi drugiej klasy.

Jedna z tras, będąca częścią sieci dróg ekspresowych ma szczególny charakter. To A2, z której korzysta wielu kierowców z zagranicy. Dzieje się tak, ponieważ zaczyna się na granicy niemieckiej w pobliżu Bazylei i prowadzi do granicy włoskiej na południu kraju (połączenie północ-południe).

O tym, że trasa jest uważana za jedno z najważniejszych połączeń w Europie decyduje również fakt, że słynny tunel Świętego Gotarda znajduje się na autostradzie A2. Tunel może pochwalić się długością 57 kilometrów i biegnie od gminy Göschenen do Airolo.

Pierwsze dwie kategorie dotyczą wyłącznie pojazdów silnikowych. Natomiast, z dróg krajowych trzeciej klasy mogą korzystać wszyscy uczestnicy ruchu drogowego. Do tej kategorii należą głównie nadrzędne drogi między gminami. Na tych trasach unika się lokalnych skrzyżowań.

Drogi kantonalne

Jak już można wywnioskować po nazwie, za te trasy odpowiada dany kanton. Wśród dróg kantonalnych znajdują się również autostrady, drogi ekspresowe, drogi główne i drogi poboczne. Z tego powodu, różnica pomiędzy drogami krajowymi nie jest zawsze jasna. Większość tras znajduje się blisko centrum Bern, Zurychu czy Valais. Jedną z największych różnic pomiędzy wyżej wymienionymi krajowymi autostradami i drogami ekspresowymi jest fakt, że na trasach kantonalnych nie jest wymagana winieta.

Drogi gminne

Główne i poboczne drogi, którymi zarządza gmina są nazywane odpowiednio drogami gminnymi. Prowadzą z jednego miasta do kolejnego i są używane głównie przez mieszkańców. Zgodnie z siecią dróg prowadzą do nich tylko drogi prywatne.

Rozbudowa sieci dróg w Szwajcarii

Wyżej wspomnieliśmy o tym, że niektóre z odcinków sieci dróg w Szwajcarii wciąż są w fazie realizacji. Jest nie tylko jeden region, ale wiele miejsc w kraju, gdzie można zobaczyć aktualne projekty budowlane.

Jednym z nich jest opisana wcześniej budowa drugiej wnęki tunelu Świętego Gotarda. Prace potrwają do 2029 roku. Z racji tego, że pierwotny tunel zużywa się, kolejna wnęka da gwarancję kierowcom do korzystania z tej trasy nawet w czasie prac konserwacyjnych.

W obecnej sytuacji, tunel drogowy nie jest jedynym miejscem w Szwajcarii, gdzie odbywają się główne projekty budowlane. Wiele skrzyżowań i odcinków autostrad w środkowej, zachodniej i północnej Szwajcarii również są modernizowane w celu stałego utrzymania i rozbudowy istniejących sieci dróg.

Prędkość

Ważną informacją dotyczącą sieci dróg jest, oczywiście, zwracanie szczególnej uwagi na ograniczenie prędkości na autostradach i drogach ekspresowych. W przeciwieństwie do Twojego kraju, w Szwajcarii trzeba stosować się do maksymalnego limitu prędkości na autostradach. Dla samochodów osobowych jest to 120 km/h – o ile nie jest zaznaczone inaczej. Na drogach ekspresowych to ograniczenie wynosi 100 km/h. Poza terenem zabudowanym i na terenach gmin maksymalna prędkość to 80 km/h, a w terenie zabudowanym – 50 km/h. Kamperów lub pojazdów z przyczepami mogą dotyczyć inne przepisy.

Obowiązek dokonywania opłat drogowych i posiadania winiety

W Szwajcarii winiety są obowiązkowe na wszystkich drogach krajowych zarządzanych przez rząd federalny. Jednak, przepisy, które stoją za takim stanem rzeczy nieco różnią się od tych panujących w innych krajach.

Na przykład, winiety na różne okresy czasu nie są dostępne w Szwajcarii – tylko roczna winieta jest dostępna za jednolitą stawkę (obecnie jest to około 41 euro). Od 1 sierpnia 2023 r. winietę dla Szwajcarii można kupić cyfrowo. Każdy, kto potrzebuje winiety, musi odwiedzić punkty sprzedaży w pobliżu granicy lub zamówić ją w przedsprzedaży online za pośrednictwem naszej platformy.

Aktualnie są tylko dwa miejsca w Szwajcarii, gdzie wymagana jest specjalna opłata drogowa. Mowa tu o Wielkiej Przełęczy Świętego Bernarda oraz tunelu Munt la Schera – dodatkowa opłata jest pobierana w tych miejscach. Wraz z nowelizacją systemu to może się w krótce zmienić. Na przykład, całkiem możliwe jest, że pieniądze będą niedługo pobierane za korzystanie z dodatkowych tuneli (aby móc przekroczyć Alpy). Przykładem zmian może być sąsiadująca Austria, która pobiera specjalne opłaty drogowe na specjalnych trasach.